विज्ञान/प्रविधि

नेपाल (हेटौंडा) । आधुनिक राष्ट्रिय मावि, हेउनपा–४ मा विज्ञान तथा प्रविधि प्रवर्द्धन कार्यशाला तथा शिक्षकहरूको क्षमता अभिवृद्धिसम्बन्धी दुई दिने तालिम चैत्र १८ र १९ गते सञ्चालन भएको छ । विद्यालयमा अध्यापनरत सम्पूर्ण शिक्षकहरूका लागि आयोजना गरिएको सो तालिम तथा कार्यशालाको सहजीकरण प्रशिक्षकहरू महेश पोदार , सम्प्रस पौडेल , राजु रेग्मी र सुवास सजलले गर्नुभएको थियो । तालिमको समापन कार्यक्रममा बोल्दै विद्यालयका शिक्षकहरूको पेशागत दक्षता अभिवृद्धि गर्ने उद्धेश्यले तालिम सञ्चालन गरिएको विद्यालयका अध्यक्ष मोहम्मद समीमले बताउनु भयो । विद्यार्थीहरूको सिकाइ उपलब्धि वृद्धिका निम्ति शिक्षकहरूलाई समयसमयमा प्रशिक्षित गरेर पुनर्बल प्रदान गर्नु पर्ने र त्यसअनुसार विद्यालयले हरेक वर्ष कार्यशाला तथा तालिम आयोजना गर्दै आइरहेको विद्यालयका प्रधानाध्यापक रामसागर गुरागाईँले बताउनु भयो । दुई दिनमात्र समय हुनाले ...

नेपाल । प्रेस काउन्सिल नेपालले झापाको शिवसताक्षी नगरपालिकामा घटेको एक घटनालाई ‘अमला काण्ड’ नाम दिई पीडित युवती, आरोपित जेष्ठ नागरिक, शिशु, पीडित परिवारका भिडियो र तस्बिरहरूसमेत राखी सम्प्रेषण गर्ने ३८ युट्युब च्यानललाई कारबाही गरेको छ । घटनालाई अतिरञ्जित गराई पीडित परिवारलाई अमर्यादित प्रश्नहरू सोध्ने, संवेदनहीन बहसलाई प्राथमिकता दिई दर्शक (भ्युअर) बढाउने उद्देश्यले चरित्रहत्या गर्ने किसिमबाट सनसनीपूर्ण बनाइ सामग्री सम्प्रेषण भएपछि कारबाही गरिएको काउन्सिलले मंगलबार एक विज्ञप्तिमार्फत जानकारी दिएको हो । ‘प्रचलित ऐन, नियम, निर्देशिका, आचारसंहिता गम्भीर उल्लङ्घन गरेका तर आफ्ना सम्पर्क विवरण नराखेका तथा मिडियाअन्तर्गत आबद्ध नभएका युट्युब च्यानललाई प्रचलित कानुनबमोजिम कारबाही गर्न नेपाल प्रहरी (साइबर ब्युरो) मा पत्राचार गरिएको काउन्सिलले विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेको छ ।...

नेपाल । आइतबार राति नेपालमा इन्टरनेट डाउन भयो । आधा घण्टा जति निकै सुस्त गतिले इन्टरनेट चलेको थियो । भारतबाट आएको एयरटेलको फाइबर डाउन भएको कारण अन्तर्राष्ट्रियस्तरमै समस्या आएको कम्पनीहरले उल्लेख गरेका छन् । नेपालबाट ब्याण्डविथको भुक्तानीलगायत केही समस्याले नभइ एयरटेलको ब्याण्डविथमा भएको डाउनका कारण समस्या आएको नेपालका इन्टरनेट प्रदायकहरुले जनाएका छन् ।...

अमेरिका । एआई क्षेत्रको चर्चित अमेरिकी एप च्याट जीपीटीको भन्दा चिनियाँ एप डीप सीक धेरै डाउनलोड भएको छ । यो एपका निर्माता चीनको दक्षिणी शहर हाङचाउमा रहेका ४० वर्षका युवा लिआङ वनफङ हुन् ।अमेरिका, बेलायत र चीनमा यो एपलाई डाउनलोड गर्नेहरु च्याट जीपीटीभन्दा धेरै भएको छ । बेलायती विश्व च्यानल बीबीसीका अनुसार यही जनवरीमा सार्वजनिक भएको एप अमेरिकाको एआई नेतृत्वलाई चुनौती दिनेगरी अगाडि आएको छ । डीप सीक च्याट जीपीटीभन्दा धेरै लगानीमा तयार भएको एप हो । यसको लागत ६० लाख अमेरिकी डलर भएको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ । सन् २०२१ बाट एआईलाई चल्न आवश्यक चिप्सहरुको निर्यातमा अमेरिकाले कडाइ गरे तापनि चिनियाँ एपहरुले अमेरिकीसँग प्रतिस्पर्धा गरेको बीबीसीले उल्लेख गरेको छ ।...

नेपाल । सरकारले सूचना प्रविधि प्रणालीलाई सुरक्षित राख्न तथा सम्भावित साइबर खतराबाट जोगाउन साइबर सुरक्षा ‘एडभाइजरी’ जारी गरेको छ । सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालय अन्तर्गतको राष्ट्रिय साइबर सुरक्षा केन्द्रले सरकारी कार्यालयहरूको वेबसाइट, एप्लिकेसन, सर्भर, नेटवर्क, डाटा तथा नेटवर्कको सुरक्षाका लागि साइबर सुरक्षा ‘एडभाइजरी’ जारी गरेको हो । केन्द्रका निर्देशक तथा प्रवक्ता राजकुमार महर्जनले सूचना प्रविधि क्षेत्रको द्रुत विकाससँगै यस क्षेत्रमा उत्पन्न विभिन्न किसिमका खतरा तथा साइबर हमलाबाट बच्न सकिने उपायबारे जनचेतनाका लागि मुख्य आठ विषयमा १०२ बुँदे साइबर सुरक्षा ‘एडभाइजरी’ जारी गरिएको जानकारी दिनुभयो । सूचना प्रविधिले मानिसको दैनिकीलाई सहज बनाउनुका साथै विभिन्न समस्या उत्पन्न हुँदै गएको उल्लेख गर्दै उहाँले भन्नुभयो, “हालसालै विभिन्न सरकारी निकायका ‘सिस्टम’ हरू कब्जा ९ह्याक० भएको, ‘सिस्टम’...

नेपाल । सरकारले तोकेको निकायमा सूचीकरण नभए फेसबुक, एक्सलगायतका सामाजिक सञ्जाल सञ्चालनमा रोक लगाउने गरी सरकारले सामाजिक सञ्जाल सञ्चालन, प्रयोग तथा नियमनसम्बन्धी विधेयक संसद्मा दर्ता गरेको छ । निर्देशिकाका आधारमा नियमन भइरहेका सामाजिक सञ्जाललाई विधायिका निर्मित कानुनले नियमन गर्ने गरी सरकारले विधेयक प्रस्ताव गरेको हो । सञ्चार तथा सूचना प्रविधिमन्त्री पृथ्बीसुब्बा गुरुङका तर्फबाट विधेयक राष्ट्रिय सभामा दर्ता भएको छ । सङ्घीय संसद्बाट कानुन पारित भई कार्यान्वयनमा आएको छ महिनाभित्र हाल सञ्चालनमा रहेका प्लेटफर्महरू सूचीकरण हुनुपर्ने व्यवस्था विधेयकले प्रस्ताव गरेको छ । प्राप्त निवेदनका आधारमा सरकारले प्लेटफर्म दर्ताको अनुमति दिने छ । विधेयकले विद्युतीय प्रविधिको प्रयोगबाट साइबर स्पेसमा सिर्जना गरेको एप, वेबसाइट, ब्लग, एआई टुल्सलगायतलाई प्लेटफर्मको परिभाषामा समेटेको छ । अनुमतिपत्र नलिएका तथा रद...

अमेरिका । अमेरिकी नवनिर्वाचित राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले टिकटकलाई प्रतिबन्ध लगाउने आदेशमा केही समयको लागि रोक लगाएसँगै आइतबादेखि बन्द रहेको टिकटक अमेरिकामा चलाउन सकिने भएको छ । आइतबार बिहानैदेखि अमेरिकामा सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म टिकटक बन्द भएको थियो । बिहान प्रयोगकर्ताहरूको मोबाइलबाट टिकटक हटेको र गुगल प्ले स्टोर र एप्पल स्टोरमा एप्लिकेसन नै नदेखिने भएको थियो । अमेरिकी सरकारले टिकटकको स्वामित्व रहेको चिनियाँ कम्पनीलाई बाइटडान्सलाई टिकटक कि अमेरिकालाई बेच्नुपर्ने कि अमेरिकामा प्रतिबन्धको सामना गर्नुपर्ने बताएका थिए । त्यसविरूद्ध परेको मुद्दामा शुक्रबार अमेरिकी उच्च अदालतले सरकारको सोही निर्णयको सदर गरेपछि अमेरिकामा टिकटक बन्द भएको थियो । अमेरिकामा टिकटकका १७ करोड प्रयोगकर्ता छन् । अमेरिकी राष्ट्रपतिमा निर्वाचित डोनाल्ड ट्रम्पले टिकटकलाई ९० दिनसम्मको समय दिने भनेका थिए । उनले स...

नेपाल । ‘द गोर्खा मेमोरियल फण्ड बेलायत’ले झापाको मेचीनगर–१० स्थित धुलाबारी माध्यमिक विद्यालयलाई प्रविधिमैत्री कक्षा सञ्चालनका लागि ३१ थान कम्प्युटर सहयोग गरेको छ । फण्डका अध्यक्ष धनकिरण गुरुङको पहलमा रु ३२ लाख मूल्यका कम्प्युटरसहित टेबल, कुर्सी र कार्पेट विद्यालयलाई हस्तान्तरण गरिएको हो । धुलाबारी माध्यमिक विद्यालयमा तीन हजार पाँच सय ७३ विद्यार्थी अध्ययनरत छन् । तीमध्ये नौ सय जनाले कम्प्युटर विषयमा अध्ययन गरिरहेका प्रधानाध्यापक महेन्द्रविलाश लुइँटेलले बताउनुभयो । फण्डका अध्यक्ष गुरुङले आफूले प्रारम्भिक शिक्षा हासिल गरेको विद्यालयलाई ४२ वर्षपछि सहयोग गर्न पाउँदा खुसी लागेको बताउनुभयो । उहाँले बेलायतमा जस्तै नेपाली विद्यार्थीले प्रविधिमैत्री शिक्षा प्राप्त गर्न मद्दत पुगोस् भनेर सहयोग जुटाउने गरेको जानकारी दिनुभयो । फण्डले दुई वर्षअघि मेचीनगर–६ स्थित काँकडभिट्टा माध्यमिक विद्यालयलाई रु २८...

नेपाल । कम्प्युटर एशोसिएसन अफ नेपाल महासंघ (क्यान महासंघ) मा नयाँ कार्यसमिति निर्वाचित भएको छ । यही पुस १३ गतेदेखि सुरु भएको महासंघको १५औँ महाधिवेशनले सुनैना घिमिरे पाण्डेको अध्यक्षतामा नयाँ कार्यसमिति चयन गरेको हो । क्यान महासंघले आफ्नो इतिहासमा पहिलो महिला अध्यक्ष पाएको छ । उनी सफ्टवेयर डेभलपमेन्ट कम्पनी जेनेरल टेक्नोलोजीकी प्रबन्ध निर्देशकसमेत हुन् । महासंघको १५औँ कार्यसमितिको उपाध्यक्षमा, हर्कबहादुर सेटी, चिरञ्जीवी अधिकारी, नवीन जोशी, शेखरनाथ दुलाल, सुभाष खड्का र सिर्जना श्रेष्ठ निर्वाचित भएका छन् । महासचिवमा चन्द्रविलास भुर्तेल र कोषाध्यक्षमा विक्रमसिंह निर्वाचित भएका छन् । सचिवहरूमा सरिता न्यौपाने, अग्मा मालाकार, दीपक साह, सरुना श्रेष्ठ, मनिराज पाण्डे, रामकिशोर रावल र कर्णराज पनेरु चयन भएका छन । त्यस्तै कार्यकारिणी सदस्यमा उमेश रघुवंशी, ध्रुवराज शर्मा, केशवप्रसाद भट्टराई, नारायणप्र...