भाषा/साहित्य

–तुलसी घिमिरे– जाँगर गरेमा सुन फल्छ रानी । नत्र जवानी त्यसै ढल्छ रानी। प्यारो छ आँखा कटि छिनेको हेरुँ म कसोरी मुटु चल्छ रानी । जब्बर बनायौ मुटुलाइ किन पग्लेर माया त्यही गल्छ रानी । जति कठोर छ त्यो उसै गलेर सल्केर आउँछ मन बल्छ रानी । यो बैँस यस्तो हो बसमा हुँदैन तिम्रो घमण्ड सबै जल्छ रानी । –हेटौंडा, मकवानपुर ।...

नेपाल (रौटहट) । रौतहट जिल्लाको चन्द्रनिगाहपुर निवासी नेपालका ख्यातिप्राप्त मुक्तककार हरिकृष्ण काफ्लेको नाममा हरिकृष्ण काफ्ले सम्मान पुरस्कार स्थापना गरिएको छ । मुक्तक मञ्च मकवानपुर, हेटौँडाले हरेक वर्ष एकजना मुक्तककारलाई दस हजार नगद राशिसहितको सम्मान गर्ने गरी पुरस्कार स्थापना गरिएको हो । उक्त पुरस्कारको व्यवस्थापन हेटौँडाका हास्यव्यङ्ग्यकार आरसी रिजालले गर्नु हुने मुक्तक मञ्च मकवानपुरले जनाएको छ । रिजालले घोषणा गर्नुभएको “हरिकृष्ण काफ्ले सम्मान“ मुक्तककार हरिकृष्ण काफ्लेको नामबाट प्रदान गरिने पहिलो पुरस्कार हुनेछ । योसँगै मुक्तक मञ्च मकवानपुरले प्रदान गर्ने चौथो पुरस्कारको रूपमा यो सम्मान स्थापना भएको छ । मकवानपुरको साहित्यिक क्षेत्रमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्‍याउनुभएका रिजालले साहित्य सङ्गम मकवानपुर र सिस्नुपानी मकवानपुरलाई हेटौँडा उपमहानगरपालिका ४ स्थित भैरवरोडमा चार धुर जग्गा प्रदान ...

-आर. आर. चौलागाईं- हिजो प्रतिपक्षमा हुँदा जुन मान्छेलाई सज्जन भन्नुहुन्थ्यो आज सत्तामा गएपछि त्यही मान्छेलाई ठग भन्नुहुन्छ म अदनालाई यो कुरा बुझ्न साह्रै गाह्रो परो बा ! तपाईँ किन कुरा फेर्नुहुन्छ ? हिजो प्रतिपक्षमा हुँदा मनमा लागेको कुरा बोल्न पाउनुपर्छ दमन गर्न पाइँदैन भन्नुहुन्थ्यो आज सत्तामा हुनुहुन्छ कसैले मनमा लागेको कुरा बोल्यो भने लाठी बर्साउनुहुन्छ पानीको फोहराले हान्नुहुन्छ र खोरमा जाक्नुहुन्छ आँखा चिम्लेर दमन गर्नुहुन्छ म मुर्खलाई यो कुरा बुझ्न साह्रै गाह्रो परो बा ! तपाईँ किन कुरा फेर्नुहुन्छ ? बा ! मलाई एउटा कुरा भनिदिनोस् न ! प्रतिपक्षमा हुँदा आँखा देख्ने मान्छे सत्तामा गएपछि आँखा टालिन्छ हो ? प्रतिपक्षमा हुँदा कान सुन्ने मान्छे सत्तामा गएपछि कान थुनिन्छ हो ? प्रतिपक्षमा हुँदा नायक हुने मान्छे सत्तामा गएपछि खलनायक हुन्छ हो ? म लाटा...

–रमेशचन्द्र घिमिरे– उसका सन्तानले केही काम गरेनन् । धान चामल बेचेको पैसाले सहरमा पढ्न थालेपछि उनीहरू उतै हराए । “पैसा बेचेर पैसा कमाउन सकिन्छ ।” ऊ बारम्बार यही भन्ने गर्थ्यो । सुन्नेले आश्चर्य मान्थे । आफ्नै खेत गर्ने हली आइतेले “अरब गएर कमाउनासाथ ब्याज सहित पैसा बुझाउँछु” भनेपछि सयकडा पाँच मोहरको सर्तमा पैसा बेच्यो । बेलाबेलामा घरको काम र काठका काममा टाकनटुकन सघाउने सोमेले “दुबई गएपछि पैसा भुक्तान गर्ने” सर्त राख्यो । पैसा फेरि बेचियो । बाउसे काममा पत्याउने गरेको मङ्गलेले पनि कतारको भिसा आएको कुरा झिक्यो । भनेबमोजिमको ब्याज पाउने सर्तमा त्यहाँ पनि पैसा बेच्यो । नभन्दै उसले पैसा बेच्यो र ग्राहक इमानदार पर्नाले पैसैपैसा कमायो । आखिर मुरीका मुरी धान फल्ने उसको खेत बाँझै रह्यो, भट्ट र मास उम्रिने आँठो बाँझै रह्यो, मास फल्ने बारी बाँझै रह्यो । साग उम्रिने करेसाबारी बाँझै रह्यो । पैसा बे...

–धनराज गिरी– मुरी हुने इच्छा भए मानु हुन सिक ठूलो मान्छे हुने भए सानु हुन सिक । महाग्रन्थ हुन्छ जीवन लेख्दै लेख्दै गए सर्त यही पैले यौटा पानु हुन सिक । वर पीपल हुनसक्छौं जीवन चौतारीमा इमानको योग्यताको दानु हुन सिक । गर हित गरिबको पुज मानवता देवकोटा सम अनि भानु हुन सिक । भीडमोह भएदेखि सुन सानो मन्त्र खारिएर सुकर्मले रानु हुन सिक । असल बन सरल बन अझ सीधासाधा शेला होइन पिंडालुको गानु हुन सिक । गान्धी बुद्ध तिमी नै हौ तिमी फरिस्ता हौ प्रेम सिक अति प्यारो नानु हुन सिक । –चितवन, नेपाल ।  ...

नेपाल (हेटौंडा) । साहित्यकार माधवबहादुर पोख्रेललाई महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा स्मृति साहित्य सम्मान–२०८१ प्रदान गरिने भएको छ । साहित्य सङ्गम मकवानपुर र युगप्रकाश क्लब हेटौँडाले प्रत्येक वर्ष सो सम्मान प्रदान गर्दै आएको छ । सो सम्मानको राशि १० हजार रुपैयाँ रहेको छ । साहित्य सङ्गम मकवानपुरका अध्यक्ष डिबी बर्तौलाले नेपाली साहित्यको उन्नयन र श्रीवृद्धिमा उल्लेखनीय योगदान पुर्याएबापत साहित्यकार पोख्रेललाई सम्मान गर्ने निर्णय भएको जानकारी दिनुभयो । साहित्य सङ्गम मकवानपुरले महाकवि लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा जन्मजयन्तीका अवसरमा मकवानपुर जिल्लास्तरीय कविता प्रतियोगिताका लागि कविता आह्वानसमेत गरेको छ । कविता बढीमा १५० शब्दसम्मको हुनुपर्ने र जुनसुकै विषय वा शीर्षकमा कविता रचना गरी पठाउन सकिने जनाइएको छ ।...

नेपाल । शिवसावित्री प्रतिष्ठान नेपालको २०८१ असोज २६ गते दसैँको टीकाकै दिन बसेको सचिवालयस्तरीय बैठकले शिवसावित्री अधिकारी स्मृति सम्मान-२०८१ ललितकलाकर्मी राजन काफ्ले तथा शकुन्तला ढुङ्गेल स्मृति नियात्रा सम्मान-२०८१ नियात्राकार रञ्जु दाहाललाई प्रदान गर्ने निर्णय गरेको छ । विद्यालय तहदेखि नै ललितकला कर्ममा लागेका काठमाडौँका राजन काफ्लेलाई यस क्षेत्रमा चार दशक लामो साधना गरेवापत तथा ओखलढुङ्गाकी रञ्जु दाहाललाई नियात्रा विधामा समर्पित स्रष्टा हुनाले सम्मान गर्न लागिएको हो । राजन काफ्ले राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका विभिन्न प्रतियोगिताहरूमा उत्कृष्ट ठहरिएका ललितकलाकर्मी हुन् भने रञ्जु दाहाल ‘प्रियसँगको यात्रा’९२०७५० तथा ‘डोहोडोहो डोल्पो’(२०८०) नियात्रा कृतिहरूकी स्रष्टा हुन् । यी दुबै सम्मान शिवसावित्री प्रतिष्ठान नेपाल तथा बुढ्यौली साहित्य समाज रौतहट—सर्लाहीको आयोजनामा चन्द्रपुर, रौतहट...

अमेरिका । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज केन्द्रीय कार्य समितिमा सात जना सल्लाहकार चयन भएका छन् । अनेसासका अध्यक्ष सर्वज्ञ वाग्लेको सभापतित्वमा बसेको विशेष वैठकले सल्लाहकारहरू मनोनयन गरेको हो । अनेसासका महासचिव राजु सिटौलाका अनुसार सल्लाहकारहरू चयन भएकाहरुमा डा. दुबसु क्षेत्री (राजदूत, जापान), साहित्यकारहरु जीवा लामिछाने ( जर्मन), सुमलकुमार गुरुङ (बेलायत), लीला लुइटेल (नेपाल), हिक्मत थापा (अफ्रिका),नीलम कार्की निहारिका (अमेरिका) र निवर्तमान अध्यक्ष गोवर्धन पूजा रहेका छन् । ...