भाषा/साहित्य

नेपाल (हेटौंडा) । गजल मञ्च मकवानपुरले हेटौँडा गजल उत्सव सम्पन्न गरेको छ । शनिबार आयोजित कार्यक्रममा १४ गजलकारहरूबाट गजल प्रस्तुत भयो । गजल मञ्च मकवानपुरको २१२औँ नियमित सन्ध्याका क्रममा श्याम बानियाँ, विश्वनाथ सञ्जेल, यश लामा, सानु खनाल, धर्मराज स्याङ्तान, सुबास सजल, भवानी तिमल्सिनाले आ(आफ्नो गजल वाचन गर्नुभयो भने अजर फुयाँलले ‘फर्क अभियान’ अन्तर्गतको गजल गायन गर्नुभयो । विशेष गजल गायन–वाचनतर्फ बाबु त्रिपाठी, पुरूषोत्तम आचार्य, शितल कादम्बिनी, घनेन्द्र ओझा र रुपक वनबासीले आ–आफ्नो रचना प्रस्तुत गर्नुभयो । गजल स्रोताहरूको समेत सक्रिय सहभागिता रहेको कार्यक्रममा गजलसम्बन्धी बहस समेत सञ्चालन भयो । बहसमा घनेन्द्र ओझा, बाबु त्रिपाठी, शितल कादम्बिनी सहभागी रहनुभयो । ‘नेपाली गजलः यात्रा र गन्तव्य’ विषयक बहसलाई दीपक गौतमले सहजीकरण र निमेष निखिलले अभिभाकत्व ग्रहण गर्नुभयो । झन्डै २ दशकदेखि मकवान...

–एसके ज्ञवाली– नेपालको क्षेत्रफल कति छ ? –खै, थोरै नै होला । सानो छ देश भन्छन् । नेपलको जनसंख्या कति छ ? –हेक्का भएन । जन्मिरहन्छनरमरिरहन्छ्न, को गनेर बसोस् । नेपालको सिमाना थाहा छ ? –बिश्व भूमण्डलिकरणको जमानामा माटोको सिमानाको अर्थ छैन । नेपालको आर्थिक बिकासको मूल आधार के हो ? –के थाहा ? आफू ब्यापारी परिएन । नेपालको राष्ट्रिय गाना कुन हो ? –गीत सङ्गीतमा मेरो खासै रुचि छैन । नेपालको सांस्कृतिक, धार्मिक एब ऐतिहासिक पक्षमा कत्तिको जानकार हुनुहुन्छ ? –लोकसेवा आयोगको तयारी गर्या भए पो जान्नु । जीवनमा सबैभन्दा बढी खुशी भएको दिन ? –अमेरिकी सेनाले सब्दान हुसेनलाई मारेको दिन । सबै भन्दा दुःखी कहिले हुनु भयो ? –टाइटनिक फिल्मको हिरो कठ्याङ्ग्रीयर मर्दा । तपाईलाई मन पर्ने देश कुन हो ? –स्विजरल्यान्ड । मन पर्ने गीत ? –जनगनमन भारत माता ,कस्तो मीठो शब्द छ। मन प...

नेपाल (हेटौंडा) । लमजुङको लिस्नु साहित्यिक परिवार र मकवानपुरको झरना साहित्यिक परिवार (झसाप)ले लमजुङको बेसीशहरमा संयुक्त काव्य गोष्ठी गरेका छन् । झरना साहित्यिक परिवार मकवानपुरको ३०१ औँ साहित्य शृङ्खला अन्र्तगत सो काव्य गोष्ठी गरिएको संस्थाका सचिव मसान उपासकले जानकारी दिए । कार्यक्रममा मकवानपुरबाट झसापका संरक्षकद्धय रमेशमोहन अधिकारी र जर्नादन खनाल, सल्लाहकार लक्ष्मी जिम्बा, कविहरू सीता खनाल, सुवास खनाल, लोकगायिका मञ्जु दाहाल, पत्रकार महेन्द्र ओझा, इन्दिरा पाण्डेलगायतको उपस्थीति रहेको थियो भने लमजुङबाट साहित्यकारहरू वासुदेव सेढाई, बेनबहादुर सुयाल, बसन्त अधिकारी, राजु थापा, देवीदास बराल, कमला केसी, बालचन्द्र सुवेदी, तीर्थ गुरुङ, सूर्यकला थापा र कमला दनाईको उपस्थीति रहेको थियो । यस्तै कार्यसमितिका अध्यक्ष विश्वनाथ सञ्जेल, उपाध्यक्ष चिरञ्जीवि लामिछाने र गायत्री रुपाखेती, सचिव मसान उपासक, कोषा...

पोर्चुगल । युरोपको पोर्चुगलमा भएको आठौँ अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य सम्मेलनमा अनेसासका केन्द्रीय अध्यक्ष गोवर्द्धन पूजा लगायत सम्मेलनमा सहभागी मञ्चासीलन अतिथिहरुबाट अन्तर्दृष्टिको पचासौँ अंक अर्थात् स्वर्ण अंक लोकार्पण भएको छ । सन् १९९१ देखि प्रकाशन भएको यस अन्तदृष्टिको प्रथम प्रधान सम्पादक अनेसासका संस्थापक सदस्य पुरुषोत्तम सुवेदी हुन् । प्रवासमा नेपाली भाषा साहित्य, कला संस्कृतिको संरक्षण एवं संवर्द्धनका लागि स्थापित अनेसासको प्रकाशन रहेको यो साहित्यिक पत्रिका डायस्पोरामा पहिलो साहित्यक पत्रिका हो । हालसम्म १४ जनाले प्रधान सम्पादकको रुपमा यस पत्रिकामा काम गरिसकेका छन् । चार खण्डमा विभाजित यस अंकको पहिलो खण्डः “अनुभूतिमा अनेसास र अन्तर्दृष्टि”मा ३० जना साहित्यकारहरुको लेख बिचार समोवश रहेको छ भने दोस्रो खण्डमा “अनेसास गतिविधि” रहेको छ । त्यसैगरी खण्ड ३ “कथा संस्मरण लघुकथा नियात्रा आद...

–एसके ज्ञवाली– –गोमा, किन रुदै आएकी ? –म बर्बाद भए । – के भयो ? –डाक्टरले यौन रोगको सिकाएत छ भन्यो । –औषधि ल्याईनौ त ? –डाक्टरले जाँच्ने बाहानामा बलात्कार गर्यो । –पुलिसलाई खवर किन नगरेको ? –पुलिसले प्रमाण देखाउ भन्यो । देखाउँदा उल्टै... –कानुनी उपचारको बाटो खोज्नु पर्थ्यो । – वकिलले पुलिस रिपोर्ट र डाक्टरी प्रमाणपत्र लिएर आउनुस भन्यो । –अनि यहाँ किन आएकी त ? –घर नआएर कहाँ जानु ? –तुरुन्तै बाहिर निस्की । यो मेरो निजी निवास हो, कुनै वेश्यालय होईन । ... –अरे, सुनिनस ,घर बाहिर निस्की । –एक्छिन ,हतियार खोज्दै छु । –किन चाहियो हतियार ? –हत्या गर्न । –कति जनाको हत्या गर्छेस ? डाक्टर , पुलिस कि वकिल ? –एक जनाको । –कस्को ? –शिव कुमारको नाति, बिष्णु प्रसादको छोरा श्रीमती गोमा कुमारीको श्रीमान माननीय महिला तथा बालबालिका मन्त्री रामप्रसाद उपाध्ययको । –बौलाईस कि क्याहो ? यो ...

बंगलादेश । नेपाल मैत्री समाजको आयोजनामा बंगलादेश र नेपालका साहित्यकारहरुको चारदिने साहित्यिक कार्यक्रम कक्स बजार र ढाकामा सम्पन्न भएको छ । विश्व साहित्य केन्द्रको सभागृहमा सम्पन्न समारोहका प्रमुख अतिथि संसद सदस्य अब्दुल्लाह अल कैसर हसनात हुनुहुन्थ्यो । उक्त विशेष साहित्यिक कार्यक्रममा नेपाल स्रष्टा समाजाका अध्यक्ष श्रीओम श्रेष्ठ रोदन र संरक्षक पवन आलोकले नेपाल र बङ्गलादेश वीच भएको भाषा,साहित्य र कलाको सम्बन्धको बारेमा स्पष्ट पार्नुभएको थियो । नेपाल बङ्गलादेश नेपाल फ्रेन्डसीप सोसाइटीका अध्यक्ष लायन मोसिउर अहमद, नेपाली दूतावासका दोस्रो सचिव योजना बम्जन,सोसाइटीका सचिव सल्लाउद्दिन कुटुले दुई देशको हार्दिक सम्बन्धको बारेमा मन्तब्य व्यक्त गर्नुभएको थियो । उक्त कविगोष्ठीमा देविका तिमिल्सिना, मधु पाठक, डा. शान्तिमाया गिरी र लक्ष्मी रेशमीका साथै डा. दिलारा हाफिज, शेली सेनगुप्ता, शफिउल आलम तालुकदा...

नेपाल (हेटौंडा) । ‘भैरव अर्याल स्मृति सम्मान २०८०’ बाट हास्यव्यङ्ग्यकार मीनप्रसाद लामिछाने सम्मानित हुनु भएको छ । साहित्य सङ्गम मकवानपुर र सिस्नुपानी नेपाल मकवानपुरद्वारा संयुक्त रुपमा आयोजित कार्यक्रममा उहाँलाई सम्मान गरिएको हो । सिस्नुपानी नेपाल मकवानपुरका अध्यक्ष राजकुमार लामिछानेको सभाध्यक्षतामा आयोजित कार्यक्रममा नेपालको पहिलो बाँदर विशेषज्ञ तथा बुढ्यौली साहित्य अभियानकर्मी डा। मुकेशकुमार चालिसेको प्रमुख आतिथ्यतामा सञ्चालित कार्यक्रममा भैरव अर्यालका सुपुत्र दीपक अर्याल, सर्जक सञ्जाल मकवानपुर संयोजक निमेष निखिल, आरसी रिजाल, तुलसी घिमिरेको आथित्यतामा ‘मैले जिउँन जानिन’ व्यङ्ग्य कृतिका कृतिकार लामिछाने रु. २१ हजार १ सय ११ नगद र सम्मानपत्रसहित सम्मानित हुनु भएको हो । भैरव अर्यालका सुपुत्र दीपक अर्यालद्वारा स्थापित पुरस्कार साहित्य सङ्गम र सिस्नुपानी मकवानपुरले संयुक्त रुपमा हरेक वर्ष प...

अमेरिका । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज (अनेसास)ले अन्तर्दृष्टिको स्वर्ण अंक प्रकाशनको अवसर पारेर पुरु सुवेदीलाई ‘अन्तर्दृष्टि स्वर्ण सम्मान’ प्रदान गर्ने निर्णय गरेको छ । अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाजका अध्यक्ष गोवर्द्धन पूजाको अध्यक्षतामा बसेको केन्द्रीय कार्य समितिको बैठकले उक्त निर्णय गरेको हो । अमेरिकाको वासिङटन डिसीमा सन् १९९१ मा स्थापना भएको अनेसासले १९९३ देखि मुखपत्रको रुपमा अन्तर्दृष्टिको निरन्तर प्रकाशन गरिरहेको छ । पुरु सुवेदी अन्तर्दृष्टिका प्रथम प्रधान सम्पादक हुनुहुन्छ । अन्तर्दृष्टि को स्वर्ण ५० औँ अंक मार्च ९ मा पोर्चुगलमा सम्पन्न हुने आठौँ अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य सम्मेलन लोकार्पित हुँदैछ । उक्त सम्मेलनमा सुवेदीलाई अन्तर्दृष्टि स्वर्ण सम्मान गर्न लागिएको हो । अन्तर्दृष्टिका संस्थापक प्रधानसम्पादक सुवेदी अनेसासका पूर्व अध्यक्ष हुनुहुन्छ भने हाल अनेसास ब...