डिजिटल स्वास्थ्यको आवश्यकता तथा भविष्यबारे छलफल

नेपाल । मनमोहन मेमोरियल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ साइन्सेस र स्मार्ट हेल्थ ग्लोबलको आयोजना तथा नेपाल डिजिटल एसोसिएसन र ला ट्रोब विश्वविद्यालय, अष्ट्रेलिया सहआयोजक रहेको डिजिटल हेल्थ सम्मेलन २०२४ सम्पन्न भएको छ ।

सो कार्यक्रममा राष्टिय तथा अन्तराष्टिय विशेषज्ञहरू, नीति निर्माता, अनुसन्धानकर्ता, चिकित्सक तथा जनस्वास्थ्य बिज्ञ, उच्च स्वास्थ्य शिक्षामा संलग्न बिद्यार्थीहरुलाई डिजिटल स्वास्थ्यको आवश्यकता तथा भविष्यबारे राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य नीति निमार्णमा टेवा पुग्ने मार्गनिर्देश गर्न सफल रहेको आयोजकले जनाएका छन् ।

मनमोहन मेमोरियल इन्स्टिच्युट अफ हेल्थ साइन्सेज सोल्टीमोड, काठमाडौंमा आयोजित यो हाइब्रिड कार्यक्रमले सहभागिहरुलाई आकर्षित गर्दै डिजिटल हेल्थ नवप्रवर्तन, चुनौतीहरू र अवसरहरूका बिषयमा छलफल केन्द्रित गरेको थियो ।

मनमोहन मेमोरियल इष्टिच्युटका क्याम्पस प्रमुख डा. धर्मप्रसाद खनालको अध्यक्षतामा सम्पन्न उक्त कार्यकमको प्रमुख अतिथि चिकित्सा शास्त्र अध्ययन सस्थानका सहायक डीन प्राडा प्रेमराज ज्ञवालीले उद्घाटन गर्नुभई सम्बोधनका क्रममा विशेष गरी निम्न र मध्यम आय भएका देशहरूमा स्वास्थ्य प्रणालीहरूलाई परिवर्तन गर्न डिजिटल स्वास्थ्यको महत्त्वलाई उजागर पारेका थिए ।

त्यस्तै कार्यक्रममा विशेष अतिथि नेपाल स्वास्थ्य सेवा सहकारी संस्था लिमिटेड (नेको नेपाल) का उपाध्यक्षद्वय सहप्राध्यापक जीवनप्रकाश शर्मा, इ. गम्भीरलाल श्रेष्ठ, नेपाल स्वास्थ्य अनुसन्धान परिषद्का कार्यकारी सदस्य सचिव डा. प्रमोद जोशी, मनमोहन मेमोरियल शिक्षण अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. नास्तु शर्मा, पूर्व स्वास्थ्य सचिव महेन्द्र श्रेष्ठ, सुदुर पश्चिम स्वास्थ्य निर्देशानालयका पूर्व निर्देशक डा. गुणराज अवस्थी, मनमोहन मेमोरियल इन्ष्टिच्युटका बिभागिय प्रमुखहरु प्रा. मन्दिरा वन्त, डा. महेन्द्रप्रसाद भट, डा. खड्गबहादुर श्रेष्ठ, मिजला बज्राचार्य लगायत स्वास्थ्य तथा डिजिट्ल क्षेत्रका प्रबुध व्यक्तित्वको आतिथ्यता रहेको थियो ।

डिजिटल हेल्थको विश्वव्यापी दृष्टिकोण पहिलो सत्रमा ला ट्रोब विश्वविद्यालयका विशेषज्ञहरूद्वारा डिजिटल हेल्थको अवधारणा, प्रवृत्ति, अवसरहरू र चुनौतीहरूबारे विस्तृत प्रस्तुति तथा छलफल गरिएको थियो । यो सत्र एक आकर्षक प्रश्नोत्तर सेसनले समापन भयो । जहाँ सहभागीहरूले विशेषज्ञहरूसँग प्रत्यक्ष संवाद गरिएको थियो ।

त्यस्तै डिजिटल हेल्थ क्षमता निर्माण र नेतृत्व विषयमा बिस्वास भट्ट द्वारा गरिएको प्रस्तुतिले नेपालमा डिजिटल हेल्थको क्षमता निर्माण र नेतृत्वमा केन्द्रित भयो। एडिनबर्ग विश्वविद्यालयका जय इभान्स र नेपालका डा। एसपी कलौनीले आफ्नो विशेषज्ञता साझा गर्दै डिजिटल हेल्थको नेतृत्वमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्ने कुरा प्रस्ट पारेका थिए । यो सत्रले पनि सहभागीहरूलाई विषयमा गहिरो रुपमा छानबिन गर्न अनुमति दिने प्रश्नोत्तर सेसन समावेश गरिएको थियो ।

यसैगरी नेपालमा डिजिटल हेल्थको परिदृश्यबारे विस्तृत जानकारी दियो । प्रमुख वक्ता रमेश भट्टले एक सिंहावलोकन प्रस्तुत गरे, त्यसपछि पाटन एकेडेमी अफ हेल्थ साइन्सेस, स्मार्ट हेल्थ ग्लोबल, न्याया हेल्थ र डेंगु एपजस्ता विभिन्न संस्थाहरूले नेपालमा डिजिटल हेल्थ गतिविधिहरूमा संलग्न हुने प्रस्तुति दिए । प्रस्तुतिहरूले देशमा स्वास्थ्य सेवा सुधार गर्न गरिएका नवप्रवर्तन र परियोजनालाई प्रोत्साहन गर्नु पर्ने धारणा राखिएको थियो ।

डिजिटल हेल्थ कार्यान्वयनमा भूस्तरीय चुनौतीहरू प्यानल छलफलले प्रमुख व्यक्ति सुर्दशन पौडेल ९पी ए एच एस०, राम बहादुर बानियाँ बुढिगंगा नगरपालिकाका मेयर, लक्ष्मी प्रसाद यादव एनडीएका अध्यक्ष, र सृजना देवकोटा ९न्याया हेल्थ० लाई एकत्रित गर्यो । संगम महत द्वारा सञ्चालित प्यानलले नेपालको डिजिटल हेल्थ कार्यान्वयनमा जडस्तरदेखि नीति कार्यान्वयनसम्मका चुनौतीहरू अन्वेषण गर्यो, मूल्यवान् सूचनाहरू र सम्भावित समाधानहरू प्रदान गर्यो ।

कार्यक्रमको अन्त्यमा नेटवर्किङ सेसनले सहभागीहरूलाई जोडिन र सम्भावित सहकार्यहरूको छलफल गर्न अनुमति दियो ।

स्मार्ट हेल्थ ग्लोबलका सीईओ मनोज खड्काले जानकारी दिनु भए अनुसार सम्मेलनले डिजिटल हेल्थको भविष्यमा प्रगति गर्ने मार्ग प्रशस्त गरेको छ । आयोजकहरूले सबै वक्ताहरू, सहभागीहरू स्वयंसेवकहरू र साझेदारहरूलाई यस कार्यक्रमलाई डिजिटल नवप्रवर्तन मार्फत सुधारिएको स्वास्थ्य सेवाको यात्रामा एक महत्वपूर्ण उपलब्धि बनाउन मद्दत गरेकोमा हार्दिक धन्यवाद व्यक्त गरेका छन् ।

कार्यक्रमको अन्त्यमा नेटवर्किङ सेसनले सहभागीहरूलाई जोडिन र सम्भावित सहकार्यहरूको छलफल गर्न अनुमति प्रदान गरेको थियो ।